Training aan de eettafel
Training aan de eettafel
Ondervoeding in zorginstellingen
Training van zorgpersoneel heeft een positief effect op het aantal ondervoede ouderen in zorginstellingen, volgens Meeuwsen et al. (2019). En dan hebben we het niet alleen over ouderen die een te laag lichaamsgewicht hebben, maar ook over ouderen die dagelijks voldoende calorieën binnen krijgen, maar te weinig waardevolle voedingsstoffen. En dat laatste komt helaas veel te vaak voor. Het gemiddelde voedingspatroon van ouderen in zorginstellingen bestaat uit veel koolhydraten (suikers) uit brood, tussendoortjes en aardappels, en veel te weinig groenten.
Een taartje eten met opa of oma
Ondanks de inspanningen die veel zorginstellingen betrachten, lukt het meestal niet om te voldoen aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groente (250 gram) en fruit (2 stuks). En dat terwijl ouderen vaak de hele dag door eten. Of misschien wel juist daardoor? Een plakje ontbijtkoek voor het ontbijt om de ergste honger te stillen, vervolgens een broodmaaltijd, tussendoor een koekje of chocolaatje bij de koffie, een tweede broodmaaltijd, een taartje eten met de familie die op bezoek komt, rondje worst en kaas (vlak voor de avond maaltijd) en dan het diner, waar verse groente een beperkt onderdeel van uitmaakt. Natuurlijk moeten ouderen de laatste jaren van hun leven vooral lekker kunnen eten, maar dat lekker en gezond heel goed samen kunnen gaan, én wat gezonde voeding voor ouderen nou eigenlijk inhoudt, is nog niet overal bekend, blijkt uit onderzoek onder zorginstellingen (Bus-Geerlofs, 2020).
Voeding & Alzheimer
Het wordt wel steeds duidelijker dat er een relatie bestaat tussen ons dieet en onze gezondheid. Dit blijkt onder andere uit het percentage ‘zwaarlijvigen’ van middelbare leeftijd met Corona op de IC’s (Noordhollands Dagblad, 4 februari 2021). Ook de ziekte van Alzheimer wordt door een breder wordende groep experts als een leefstijl gerelateerde ziekte gezien. Werd tot voor kort de afzet van eiwitplaques in de hersenen als de veroorzaker van Alzheimer gezien, de laatste jaren wint de theorie dat deze eiwitafzettingen een reactie zijn op ontstekingen in het lichaam, steeds meer terrein. Die ontstekingen worden veroorzaakt door verschillende factoren, waarvan voeding één van de belangrijkste is. Een dieet om chronische ontstekingen te voorkomen en te verhelpen, lijkt effect te hebben op het voorkomen van de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer en het vertragen van het degeneratieproces (Szczechowiak, Diniz, & Leszek, 2019).
Weten = eten
De wetenschap dat gezonde voeding een positief effect heeft op de gezondheid en het welzijn van bewoners in zorginstellingen en daarmee op het gedrag van die bewoners en het personeel, maakt het aantrekkelijk daar meer tijd en aandacht aan te besteden. Het vergroten van de kennis over gezonde voeding in de organisatie is het meest effectief als het personeel en de bewoners worden ‘getraind’ op een interactieve, stimulerende en aantrekkelijke wijze. Train etenderwijs aan de eettafel, bijvoorbeeld doordat de kok, een arts of een groenteteler vertelt wat er gegeten wordt en vooral waarom. Welk effect heeft die voeding op de gezondheid?
Samen genieten van een gezonde maaltijd
Laat iedereen dagelijks mee eten met de bewoners; zorgpersoneel, familie, buurtbewoners, het bestuur. Dat heeft niet alleen een sociale functie maar daarmee betrek je ook iedereen bij het voedingsbeleid en haal je waardevolle feedback op. Door informatie te delen aan tafel wordt de kennis ook bij de bewoner gebracht, wat zeer motiverend werkt om gezonder te gaan eten.
Referenties
Meeuwsen, M. J., Bouwman, E., Immink, V., & Sijtsema, S. (2019). Kansen voor meer groenten en fruit in zorginstellingen. Wageningen: Wageningen University & Research.
N. Beintema, 4 februari 2021. INTERVIEW Peter van der Voort, hoofd intensive care van het UMC Groningen. ‘Druk op de IC omlaag? Vaccineer eerst dikke mannen van 50-plus.’ Noordhollands Dagblad, p.5.
Bus-Geerlofs, M. (2020). Het vergeten eten. Een kwalitatief onderzoek naar stimulerende en belemmerende factoren om het voedingsbeleid binnen zorginstellingen te beïnvloeden teneinde de ziekte van Alzheimer te voorkomen, te vertragen en om te keren. Breukelen: Nyenrode Business Universiteit.
Szczechowiak, K., Diniz, B., & Leszek, J. (2019). Diet and Alzheimer’s dementia – Nutritional approach to modulate inflammation. Elsevier, 1-9.
Liever luisteren?
Als je klikt op de link of de QR code scant, kom je bij mijn mini-podcast, waarin ik uitleg wat ik in het dagelijkse leven doe en waarom. Deze podcast is onderdeel van de reeks luisterverhalen van de Westfriese Tafel, die daarmee het Westfriese product en de regio promoot en de gepassioneerde telers een podium geeft.
